Bij het overlijden
van prinses Christina haalden vrijwel alle kranten de oude mythe van stal dat
gezondheidsbidder Greet Hofmans door koningin Juliana naar paleis Soestdijk was
gehaald om Christina - die toen nog Marijke heette - van een ernstige oogkwaal
te genezen. Zo schreef bijvoorbeeld Het
Parool vandaag (online editie) dat Christina’s kwaal voor ‘Juliana aanleiding
om zelfverklaard gebedsgenezeres Greet Hofmans in te vliegen, wat leidde tot
serieuze spanningen met prins Bernhard. Geruime tijd dreigde zelfs een
echtscheiding. Intriges, spanning en seks aan het hof. Dankzij prins Bernhard.
Nederlands
befaamdste hofintrige is ten onrechte vernoemd naar Greet Hofmans. De
gebedsgenezeres zou de monarchie op haar grondvesten hebben doen trillen. Maar
wat hardnekkig nog steeds (ook vandaag weer) de ‘Greet Hofmansaffaire’ wordt
genoemd, was een doodgewone huwelijkscrisis, met Bernhard
en zijn overspelige gedrag als hoofdschuldige. Juliana had er schoon genoeg van.
Op paleis
Soestdijk woedde als sinds de beginjaren vijftig een complete oorlog tussen Juliana en Bernhard.
‘Juliana-Bernhardcrisis’ zou dan ook een betere omschrijving van de affaire zijn
geweest, maar de mythe wil nu eenmaal dat vorstelijke huwelijken een sprookje
zijn en in koningssprookjes wordt niet gescheiden. Daarom kreeg Greet de schuld
en het moet gezegd dat ze de ideale zondebok was.
Ten
onrechte is altijd beweerd dat Juliana de gebedsgenezeres naar Soestdijk haalde
om Marijke van haar oogaandoening te genezen. Artsen bleken daartoe niet in
staat, en daarom zou Juliana als diepgelovige vrouw haar hoop op Greet hebben
gevestigd. IJdele hoop, weten we nu, maar Hofmans groeide uit tot een belangrijke
steun voor de wanhopige Juliana die aan de lopende band door Bernhard met
andere vrouwen werd bedonderd. Hij nam zijn toenmalige favoriete vriendin Lady Ann
Or Lewis zelfs mee op familievakantie naar Zwitserland. Wel bevredigend voor hem
maar vernederend voor Juliana.
Greet Hofmans groeide in die situatie steeds meer uit tot Juliana’s
steun en toeverlaat en beide vrouwen werden vriendinnen. Greet
was regelmatig op het paleis te vinden. Maar invloed op staatszaken, zoals
Bernhard heeft beweerd, had ze niet.
Het was
Bernhard, niet Juliana, die Hofmans
naar het hof heeft gehaald. In tegenstelling tot zijn vrouw ging Bernhard door
voor zakelijk, maar in religieus opzicht was hij minstens net zo ‘zweverig’ als
Juliana. Bernhard wilde zijn lievelingspaard naar de Olympische Spelen van 1952
sturen en had Greet (die een vriend had aanbevolen) om raad gevraagd. Greet
zou in direct contact staan met God en Bernhard dacht daar zijn voordeel mee te
kunnen doen.
Humor
kon de goede Greet niet worden ontzegd: ze adviseerde Bernhard een dieet met
veel vlees en room. Ook gehaktballetjes geweekt in melk zouden de conditie van
zijn renpaard paard ten goede komen. Hooi en gras, het reguliere voer, raadde
ze af. Bernhard heeft achteraf beweerd dat hij Greet op de proef had willen
stellen met zijn vraag en dat hij er uiteraard niet in was getrapt. We weten
dat de prins wel vaker loog. Zo vaak zelfs, dat je er boeken mee kunt vullen (wat ik ook daadwerkelijk heb gedaan).
Wat was
er in die tijd eigenlijk aan de hand? In de buitenlandse pers doken verhalen
op over de crisis op Soestdijk, maar de Nederlandse pers hulde zich in diep stilzwijgen. Over het koningshuis schreef je als krant uitsluitend positief
gestemde stukken.
De
zogenaamde Greet Hofmansaffaire ging in feite helemaal niet over Hofmans maar over
de onhoudbare situatie op Soestdijk. Juliana was het spuugzat dat Bernhard vrijwel
permanent op reis was, met talloze vriendinnen het bed indook en zich zelfs door
een van hen, Lady Ann, liet vergezellen als het gezin met vakantie ging.
Juliana
had het, kortom, helemaal gehad met haar overspelige echtgenoot. Hij bemoeide zich ook nauwelijks met hun kinderen en in tegenstelling tot haarzelf koesterde hij ultrarechtse
politieke ideeën en ging hij om met vrienden die zij verafschuwde.
Juliana probeerde in de Koude Oorlog – tot afschuw van
Bernhard – een matigende rol te spelen.
Scheiden was in de tijd vrijwel onmogelijk,
al heeft Juliana er wel mee gedreigd. Een scheiding zou een einde hebben
gemaakt aan Bernhards extravagante luxeleventje van reizen, feesten en uitgaan.
De prins besefte maar al te goed dat hij zijn status uitsluitend aan zijn vrouw
had te danken. Om zijn playboyleventje te redden begon hij geruchten rond te
strooien. Greet zou een grote invloed hebben op de koningin en haar zelfs in
staatszaken adviseren.
Tegen
minister-president Willem Drees beweerde Bernhard dat zijn vrouw stapelgek was
geworden en door de rechter uit de ouderlijke macht moest worden gezet. Drees
vond dat een ‘waanzinnige gedachte’. Het laatste wat hij wilde was een
koningscrisis, want die zou ook zijn eigen positie fors kunnen aantasten.
Bovendien stond Drees pal achter de koningin.
Om een
oplossing te forceren benaderde Bernhard in het geheim het Duitse
weekblad Der Spiegel met verzonnen verhalen over de zogenaamde
hofintriges van Greet: de Hofmans-affaire was geboren.
Dat het
kabinet de invoer van Der Spiegel in Nederland verbood, kon
niet voorkomen dat het nieuws hier toch doorsijpelde. Een commissie van wijze
mannen moest de kwestie oplossen. Ook Bernhard en Juliana werden door de
commissie gehoord. Bernhard loog alles aan elkaar vast en de ‘wijze mannen’ geloofden
hem. De prins bereikte wat hij wilde en kon zijn buitensporig luxe leventje op kosten
van de Nederlandse staat gewoon voortzetten.
Het
echtpaar is sinds de affaire altijd in gescheiden vleugels van paleis Soestdijk blijven
wonen, al werd tegenover de buitenwereld de schijn van een harmonieus huwelijk
opgehouden.
We
moeten de dingen benoemen zoals ze zijn en met Christina ook eindelijk eens de mythe
van de Greet Hofmansaffaire ten grave dragen. Het was de
Juliana-Bernhard-huwelijkscrisis. Met Hofmans had de Greet Hofmansaffaire niets
te maken
0 reacties:
Een reactie posten